De eerlijkheid van de #fairphone

Vandaag veel voorbij zien komen via sociale media: een ingezonden artikel over de Fairphone van een NRC-lezer welke grif geReTweet werd. De briefschrijver kennen we volgens mij verder niet. Aan de naam en woonplaats valt niets af te leiden en er staat geen ondertitel onder zijn naam, bij het artikel.



Toch wordt zijn mening hooggewaardeerd, zo lijkt het. De Fairphonekopers zijn vreselijk genept en bovendien naïef. Hij noemt de toekomstige eigenaren mensen-die-in-sprookjes-geloven door de telefoon om te dopen tot Fairyphone. Ik weet niet wat de briefschrijver eigenlijk meent te moeten bereiken maar dit gaat natuurlijk nergens over. Sterker nog: ik verdenk de Fairhonemakers ervan dat zij dit artikel zelf geschreven hebben onder dit vage pseudoniem, om zo een flinke nieuwe boost te geven aan de buzz rondom dit nieuwe product! ;)

Een korte analyse van dit ingezonden stuk:
- De kop is door de krant bedacht. Zo gaat dat. Lekker scherp en prikkelend. Toch is dat wel de tweet zoals die er het vaakst uit komt te zien. Jammer. Het NRC heeft eerder beleefder gereageerd op dit mooie initiatief.
- Het artikel herhaalt vooral, maar dan met negatieve toonzetting, eerdere publicaties over de Fairphone die teruggaan tot zelfs juni van 2013. Er is vanaf het begin af aan volledig open kaart gespeeld door de bedenkers hiervan.
- Er wordt flink aangevallen, ook op de prijs. Ik verkoop dit soort mid-range/high-range toestellen zelf in een winkel en de prijs/kwaliteit-verhouding is prima. Sterker nog: Fairphone is wel zo eerlijk ons een indruk te geven van de kostenverhouding met betrekking tot deze telefoon. (De resellers komen er maar karig vanaf dus bij mij in de winkel moet ie wel wat duurder uitvallen ;) )
- De schrijver stelt zich en ons de vraag: hoe 'fair' is de Fairphone dan? Niet: hoe fair is de Fairhone dan wel? Dat zou het zure karakter van het stuk alleen maar bezoedelen, vermoedelijk. Een retorische vraag, zo blijkt.
- Wéér komt er de kwestie van het geld voorbij. Nu dat er net zo goed een betere, snellere 'pretentieloze' Chinese smartphone aangeschaft had kunnen worden.

Mijn korte onderzoekje, welke hopelijk net zo snel geReTweet zal gaan worden als bovenstaande krantenscan, moet een ander beeld laten zien waardoor mensen weer voor zichzelf kunnen gaan denken. Precies de manier waarop de Fairphoneorganisatie, in mijn beleving, al heel de weg, van idee tot eindproduct bij de klanten voor de deur, haar zaken naar buiten brengt.

Ik heb gewoon wat gegoogeld, wilde de organisatie er niet mee lastig vallen. Al schuwen zij de discussie niet!
- Dit prachtige en eerlijke (ik zet het gewoon eens een keer niet tussen aanhalingstekens...) artikel is van Juni 2013 en geeft een mooi kijkje in de ins- en outs van de Fairphone. Hier lees je ook de totstandkoming van de samengestelde hardware bijvoorbeeld.
"De gebruikte grondstoffen moeten uiteraard 'eerlijker' zijn en zullen dus anders zijn, maar ook bijvoorbeeld de accuklep zal worden aangepast en de soc is anders." Waarom lees ik hier niets van in het ingezonden artikel?

Ook leren we dat de telefoon een veel langere levensduur zou kunnen krijgen doordat het de gebruiker gemakkelijk gemaakt wordt om onderdelen, zoals defecte cameramodules, moederborden e.d. te vervangen. De onderdelen kunnen goedkoop door Fairphone aangeboden worden. Zo kun je veel langer gebruik blijven maken van je telefoon = duurzaam! Ook mag verouderde software geen reden zijn om een nieuwe te willen aanschaffen dus: Fairphone zorgt voor regelmatige updates, maar vooral met hulp van de community. O ja: Hier vind je een lijst met fabrieken per onderdeel van de telefoon. Hoe transparant en eerlijk wil je het hebben?

Met de kennis van deze productie wil men het eerlijke proces gaan optimaliseren. Ook andere onderdelen van de tweede versie moeten een eerlijke bron hebben. Bovendien zoekt men bij het bedenken van deze nieuwe versie al naar een manier om de Fairphone beter recyclebaar te maken.
Als laatste maken we uit dit artikel ook nog op dat de Fairphone duurder is dan de vergelijkbare Chinese smartphones omdat we hier te maken hebben met "Europese certificering zoals CE, milieuheffingen, btw en bijvoorbeeld de thuiskopieheffing."

- In dit interview is het meteen kristalhelder: het doel is dat we door dit Fairphone-project kunnen laten zien dat er bepaalde dingen wèl mogelijk zijn, maar ook te laten zien wat er op dit moment gewoonweg nog niet haalbaar is. Waaraan elke telefoonbouwer dus meedoet! Het kán gewoonweg dus nog niet anders...
"Omdat je het laat zien gaan mensen nadenken." En we hebben de afgelopen maanden regelmatig informatie gekregen over het proces en de onderhandelingen. Dus de Fairphone is niet een op zichzelf staand product, maar een onderdeel van het plan om iets te doen aan deze schimmige wereld achter onze glimmende gadgets. We leren uit dit interview ook dat er aan duurzaamheid gedacht is. Iets waar de bovengenoemde briefschrijver slechts smalend aan refereert.

Het product en het idee erachter genereert al zoveel enthousiasme dat het precies past in de wereld waarin de roep om eerlijkheid naar de medemens steeds groter wordt. Je ziet het in de tweets. In de reacties op de vertraagde uitlevering van de telefoon: de moeite van het wachten waard. In de bestellingen via het crowdsourcingtraject: 25.000 inschrijvingen op de 'Eerste Editie' i.p.v. de 5000 waar men in eerste instantie op schatte. Dat er vervolgens als 13.000 nieuwe bestellingen geplaatst zijn mag al niet meer verwonderlijk heten.

Ik leer nog meer uit het interview: "We starten een nieuwe naam omdat het voor een bestaande naam onmogelijk is om èn oneerlijke telefoons te verkopen samen met eerlijke telefoons." Klinkt logisch :)

"De Fairphone heet 'Fairphone' omdat dat het grondbeginsel is van deze telefoon." Het is een prachtig concept met schitterende idealen. Hoe kun je daar nou zo eenvoudig 'volksverlakkerij' van maken?


- Elders lees ik dat een deel van de opbrengst gaat naar veilige, lokale recyclage initiatieven. Bij de Fairphone blijkt bovendien geen overbodige accessoire te zitten. Een doorn-in-het-oog voor elke mulieuminnende smartphonebezitter. Apple zou in ieder geval een voorbeeld kunnen nemen aan het gebruik van de voedingsstandaard waar zij zich alweer een poosje aan onttrekken: de microUSB-oplader.

- In dit artikel lezen we hoe Fairphone een steentje bijdraagt aan de arbeidsomstandigheden in de fabricagefabrieken in China. Men richtte een fonds op waar de diverse arbeiders aanspraak op kunnen maken. Een deel van de 900 arbeiders meer gaan betalen was geen optie. Ook houden drie Fairphonemedewerkers een oogje in het zeil in dit bedrijf om te voorkomen dat medewerkers zich toch overwerken aan hun product.

- Uit dit NOS-interview kun je begrijpen dat een Fairphone niet één ding is. Onder andere de 30 mineralen maken het als het ware een project met 30 soorten Fairtrade fruit in plaats van één Max Havelaarbanaan.

Ook begrijp je, als je dit interview zou beluisteren, dat het op dit moment niet een redelijke optie is om voor het winnen van een bepaalde grondstof èn het conflict (oorlogssituatie) niet te voeden èn de kinderarbeid op te lossen. Toch zal één van deze opties genomen worden!
Dan wordt ons nog duidelijk dat de telefoon niet per ongeluk een dubbele SIMkaart-mogelijkheid in het toestel zit. Het moet ook leiden tot het gebruiken van minder telefoons.

Ik hoop dat door bovenstaand verhaal de klakkeloze ReTweets bestreden kunnen worden. Doe daar wat aan en laat zien dat de mens graag voor het goede wil gaan.  Niet voor die eeuwige sarcastische zwartkijkerij. Maar voor een betere wereld, voor zichzelf en voor de medemens. 'Je naaste' is allang niet meer je buurvrouw, schoolmeester of pokermaatje. De globalisering veroorzaakt een veel bredere verantwoordelijkheid voor mens en natuur. Dat ligt simpelweg in onze handen. In ons hart.

Prachtig, wat ik als afsluiter van dit verhaal nog wil vermelden, is wat ik tegenkwam in één van de bronnen die ik hierboven heb vermeld:"Eerlijk is een discussie die nooit ophoudt." Laten we dan ook in gesprek blijven maar wèl met de blik vooruit.

Reacties

Populaire posts